1305- 1413 yılları arasında Manisa’da yaklaşık bir asır hüküm süren Saruhanoğulları Beyliği döneminde gerek Manisa merkezde ve gerekse ilçe ve kasabalarında imar çalışmaları yapmışlar, çok sayıda eser inşa ederek gelecek nesillere miras bırakmışlardır. Bu eserlerin çoğu günümüze kadar intikal etmiştir. Bir kısmı halen hizmete devam etmektedir ve sapasağlam ayakta durmaktadırlar. 13. Yüzyılın şartlarına ve sahip oldukları maddi imkanlara rağmen yapılan ve genç kuşaklara bırakılan eserler küçümsenmeyecek sayıdadır.

       Saruhanoğulları Beyliğinin kurucusu olan Saruhan Bey’in Çarşı Mahallesinde bir mescit, Gediz Irmağı üzerinde bir köprü ile Çaprazlar Mahallesinde bir çeşme yaptırdığı kayıtlarda belirtilmektedir. Saruhan Bey’in oğlu İlyas Bey, 1362 yılında Adakale Mahallesinde kendi adı ile anılan İlyas Bey Mescidini ve çeşmesini yaptırmıştır.  İlyas Bey Mescidi 2017 yılında restore edilmiştir ve halen ibadete açık bulunmaktadır.  İlyas Bey’in oğlu olan İshak Çelebi Bey, Saruhanoğulları Beyliği topraklarının her yerinde camii, mescit, çeşme, medrese, hamam ve köprü yaptırmıştır. İshak Bey ayrıca kendi adıyla anılan İshak Çelebi Mahallesinde Ulu Camii, Medrese ile Türbesini yaptırmıştır. Ulu Camii önünde bulunan çeşmeler de bu külliyenin müştemilatıdır. İshak Çelebi, türbesini sağlığında yaptırmış ve vefat edince vasiyeti gereği bu türbeye defnedilmiştir. 

       İshak Bey, Mevlevi tarikatına girince Dumanlı Dağ eteğinde 1369 yılında büyük bir Mevlevihane inşa ettirmiştir, Mevlevihane 1925 yılına kadar faaliyetine devam etmiştir. Mevlevihane’nin haziresinde bulunan tarihi mezar taşları Manisa Müzesine nakledilmiştir. Mevleviliği kabul ettiği için ismine Çelebi unvanı eklenmiştir. İshak Çelebi ayrıca Karaoğlanlar civarında Koyun Köprüsü,  Çaprazlar Mahallesinde bir çeşme, Yedi Kızlar Türbesi, Karahisar ve Karaköy’de birer çeşme yaptırmıştır.

       İshak Çelebi’nin oğlu Hızırşah, vakıflar ve hayır kurumları tesis etmiş, Adola (Adala) Camii, Medrese, İmaret ve hamam, Alaşehir Kemaliye köyünde Hızır Paşa Camii yaptırmıştır.  Manisa’nın  Demirci ilçesinde hüküm süren Devlethan’ın oğlu Yakup Bey 1407 yılında bir Camii ile 1413 yılında bir hamam yaptırarak gelirlerini Camiye vakfetmiştir.  

       Gördes’te idarecilik yapan Budak Paşa’nın oğlu olan Beğce Bey, Gördes merkezinde bir camii ve hamam yaptırmıştır.  Saruhanoğulları, Latin devletleri ile ticari ilişkiler kurduklarından Latin harfleri ile gümüş sikke kestirmişlerdir.  İshak bey, Hızırşah ve Orhan Beyler İslami sikkeler bastırmışlardır. 

       Saruhanoğulları tarafından inşa ettirilen camii ve mescidlerin çoğu günümüzde ibadete açıktır.  Yaptırdıkları türbelerde ise Saruhan Bey, İshak Bey ve İshak Bey’in kabirleri yer almaktadır. Hızırşah’ın kabri ise Saruhan Bey türbesinin haziresinde yer almaktadır ancak tanıtıcı bir levha yoktur. Ayrıca mezar taşında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır, halk arasında Hızırşah’ın kabrine  “ Huysuz Dede”   adı verilmiştir. Saruhanoğulları Beylerinin birçoğunun kabirlerinin yeri bilinmemektedir.  

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.