Epiktetos, M.S. 50-135 yılları arasında yaşamıştır, köle biridir, sahibi tarafından bacağı kırılmış ve topal kalmış, sonrasında azad edilmiş, ilk çağ filozoflarındandır. Görüşleri talebesi ve takipçisi olan Arrionas tarafından yazıya dökülmüştür.

  Felsefe okullarının yatağı hep Yunanistan’da olarak bilinse de Anadolu toprakları, pek çok medeniyetlere ve filozofa ev sahipliği yapmıştır. Epiktetos'un doğum yeri  Denizli-Hierapolis kentidir.  Kendisi Stao okuluna mensuptur.

    Stao okulu, Filozof Zenon tarafından kurulmuş olup dört ana ilkesi vardır: 1-Doğru seçme, akılla hareket etme, 2-her türlü olumsuzluğa sabırla katlanma, 3-ölçülü olma, doğal ölçüyle bağımsızlık ve eşitlik. 4- Adaletle üleştirmedir.

    Epiktetos'un ahlak konusundaki düşüncelerini/öğretisini kendi yaşayışında uygulayan bir filozof ve Antikçağ bilgeliğinin insanlığa yol göstericidir. 

 “Epiktetos, hayatın bir ödev olduğunu savunmaktadır. Köle bir anadan doğmuştur, Köleliğin ne olduğunu bilir. Mülksüzdür, kölelikten kurtulduğunda da mülksüzdür; mal, mülk, ün, devlet görevi, güzellik, sağlık onun için aydınlanmamış ya da bozulmuş insanların değer verdikleri, kendilerini ve başkalarını ölçtükleri "dışsal", işinin kendisine ait olmayan şeylerdir. Bu sözde ölçüler,  aslında en zorba efendilerdir, ruhu köle ederler, bütün efendiler gibi kendileri olmaksızın hayatın, düzenin, huzurun mümkün olmayacağı inancını aşılarlar.”

  Epiktetos, demir bir fener edinmiş, akşam onu evin girişinde bırakmıştır. Geceleyin duyduğu gürültüye uyanır, kapıya gittiğinde fenerin yerinde durmadığını görür. Ertesi gün kilden yapılmış bir fener alır. Besbelli kendine kızmıştır, demir fenere ne gerek vardır? "Kişi sahip olduğu şeyleri yitirebilir.  Gerçekten insanın kendisinin sayılabilecek, elde edilmeye değer şeyler nelerdir? Ona göre bu “irade”dir."  Öylesine metindir, öylesine güçlüdür ki, kapısındaki soylulardan, kendisi üzerinde egemenlik kurmayı deneyenlerden bu denli üstün bir kişinin nasıl olup da sürgünde yoksul ve yoksun bir yaşam sürdüğünde bile Tanrı'ya, doğaya ya da kozmosa ilahiler söylemesi onun tanrısal mutluluğuna kanıttır.” * (Halil Turan)

   Zorluklara katlanmak Stoacının bilgelik sınavıdır. "İki şeyden insanlar arındırılmalı: kendini beğenmişlikten ve inançsızlıktan. İnsanların genellikle huzurunu kaçıran -ama bazen de mutlu eden-, kendileri ve başkaları hakkındaki tasarımlarıdır, imgeleridir, inandıklarıdır. Kendini beğenmişlik, kişinin artık başka bir şey öğrenmeye ihtiyacı olmadığını sanmak, inançsızlık da, bu kadar sıkıntılar varken rahat bir hayatın olamayacağına inanmaktır" Epiktetos'un bilgeliği, insana ilişkin felsefi bilgiye dayanmakta,  bu bilgeliğe ilk adım ise kendini bilmekle -bilmeye çalışmakla- başlamaktadır. 

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.