İç Anadolu’yu İzmir’e bağlayan tarihi yol üzerinde bulunan Turgutlu, 16. Yüzyılda bir kasaba olarak ortaya çıkmıştır. İnsanlar tarih boyunca ırmakların, verimli ovaların ve ulaşım imkanlarının bulunduğu alanlara yerleşmişler ve yerleşik bir düzen meydana getirmişlerdir.  Bu sebeplerle  Luviler başta olmak üzere çeşitli kavimler, Roma ve Bizans İmparatorlukları bu bölgede şehirler kurmuşlardır.  Bütün bu şartlara haiz olan Turgutlu Yörük Türkmen aşiretleri bu bölgeye yerleşmişlerdir.  13. Yüzyıl sonlarında Selçuklu Devleti uç boylarındaki yeni gelişmelerin sonucunda Manisa bölgesi Türkleşmeye başlamıştır. Moğol istilasının önünden kaçan Türkmen Boyları Batı Anadolu Bölgesine yerleşmeye başlamışlardır.

       13. yüzyılın başlarında Türkmen Saruhan Bey kuvvetleri bölgeye hakim olmaya başlamışlar, Bizans İmparatorunun şehre getirdiği Katalanlı paralı askerlerin ülkelerine geri dönmelerinden sonra 1305 yılından itibaren bölgeye hakim olan Saruhan Oğulları 1313 yılında Manisa’yı fethederek kendi Beyliklerini kurmuşlar ve Manisa( Saruhan) şehrini başkent yapmışlardır. O yıllarda Turgutlu yöresinde bir yerleşim biriminin varlığına ait bir kayıt bulunmamaktadır. 20. Yüzyılın başlarında bölgede araştırmalar yapan Yahudi araştırmacı Avram GALANTİ, Yahudi Mezarlığında 1391tarihli mezar taşının olduğu gerekçesiyle burada bir yerleşimin olduğunu ve 1415-1421 yıllarına ait tarihi mezar taşlarına rastladığından bahsetmiştir.  Padişah 2. Beyazıt döneminde tımar olarak tahsis edilen ve Tahrir Defterinde kayıtlı “ Turudlu” isimli bir köyden bahsedilmektedir. Turudlu, bir Türkmen aşiretinin ismidir ve bu bölgeye yerleşmişlerdir.  16. Yüzyılda Turgutlu’nun bulunduğu bölgede Yengi isimli bir yerleşim yeri (Nahiye)’nin adı kayıtlarda mevcuttur ve Yengi Pazar veya Gökağaç denilen küçük bir yerleşim yerinden bahsedilmektedir, bugünkü Turgutlu’ya yakın yerde bulunmakta idi.

       Turgutlu bir köy olarak 1530’lu yıllarda 120 hane yerleşik ve 100 hane Yörük olmak üzere 1200 kişiden oluşan nüfusu varken 1575 yılında ise hane ve nüfus sayısı iki katını aşmıştır, beş mahalleden oluşmuştur. Bu yıllarda nahiyede çok sayıda cami, mescit, han, hamam, mektep ve zaviye inşa edilmiştir. Sinan Çavuş isimli bir devlet görevlisi imar çalışmaları yaparak Turgutlu’yu köy yapısından çıkararak kasaba haline getirmiştir. Sinan Çavuş’un ailesinden çok sayıda hayırsever kişiler zaviye, mescit v.s. inşa etmişlerdir. 17. Yüzyıla kadar köy olan Turgutlu’da halkın çoğunluğu çiftçilikle uğraşıyordu, buğday, arpa ve pamuk yetiştiriyordu ve ticari hayat gelişmişti. Celali isyanları, Turgutlu’yu olumsuz yönde etkilemiştir, 1610 yılında Turgutlu’da Pazar yeri kurulması kararı ile kasaba ticaret merkezi haline getirilmiştir ve yerleşim yerinin adı Kasaba olarak anılmaya başlanmıştır. Böylece Turudlu ismi yerine Kasaba adı kullanılmaya başlanmış, Yengi nahiyesi ismi Turgutlu Nahiyesi şeklinde değiştirilmiştir. 1660 tarihli Tahrir Defterinde Turgutlu’da 1175 hanede  6000 nüfus yaşamaktadır ve mahalle sayısı sekize yükselmiştir. Evliya Çelebi ise şehirde 1500 hane ve üç yüz dükkan bulunduğunu yazmaktadır.

       19. yüzyıla kadar Turgutlu bir tarım ve ticaret şehridir, 1919 yılında Yunanlılar tarafından işgal edilmiş ve üç yıl işgal altında kalmıştır, Yunan Ordusu kaçarken Turgutlu’yu yakıp yıkmıştır, 7 Eylül 1922 günü geride harap bir şehir bırakmışlardır. 1925- 1927 yılları arasında modern teknikler kullanılarak şehir yeniden küllerinden doğmuştur.  Eski Belediye Başkanlarından rahmetli Cevdet ÖKTEM’in  imar çalışmalarında büyük katkıları olmuştur, bugünkü modern Turgutlu O’na çok şey borçludur. Günümüzde Turgutlu, bir tarım şehri yanında özellikle tuğla ve kiremit fabrikaları ile tanınan bir şehrimizdir.   

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.