Manisa İl Sağlık Müdürlüğü Uzman Psikolog Danışman ve Aile Danışmanı Esin Türkoğlu şunları söyledi:
Sevgili Anne ve Babalar;
Tüm Dünyada olduğu gibi ülkemizde de gün geçtikçe bağımlı çocuk ve gençlerin sayısı hızla artmakta, bağımlılık yapıcı maddelere başlama yaşı da gittikçe düşmektedir. Herkesin bildiği tütün, alkol ve uyuşturucu bağımlılığının yanı sıra; teknoloji, kumar ve davranışsal bağımlılık kavramları da artık bilinir olmuştur.
11. Kalkınma Planı Bağımlılıkla Mücadele Çalışma Grubu Raporunda; bağımlılık genel olarak, kişinin kullandığı bir nesne veya bir eylem üzerinde kontrolü kaybetmesi ve onsuz yaşam sürememeye başlaması olarak tanımlanmıştır. Yani bağımlı olunan nesne ya da davranış, kişinin sorumluluklarını yerine getirmesine engel oluyorsa; bu yüzden ödevlerini yapamamasına, ders başarısının düşmesine, devamsızlık gibi sorunlar yaşamasına neden oluyorsa, ailesiyle ya da yakın çevresiyle ilişkilerini bozuyorsa bağımlılık söz konusudur diyebiliriz.
Bağımlılığın birçok nedeni olmakla birlikte, aile içi ilişkilerin, gençlerin bağımlı olmalarında büyük bir rolü olduğunu düşünüyorum. Çocuklarla olumlu, yapıcı ve destekleyici ilişkiler kurmak, onları dinlemek, anlamaya çalışmak, ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak anne babaların önem vermesi gereken konulardır. Çocuklarla olumlu ve destekleyici ilişkilerin kurulması önemli bir İHTİYAÇtır ve mutlaka karşılanması gerekir. Bu karşılanmadığında genç, bu ihtiyacı karşılayacağı, bağ kuracağı bir nesne arar. Aileden karşılanamayan bu ihtiyaç, teknoloji kullanımı, uyuşturucu ya da uyarıcı maddeler, tütün, alkol, kumar, ya da davranışsal bağımlılıklarda bahsi geçen herhangi bir aktiviteyle karşılanmaya çalışılabilir.
Aile içi bağların önemini, Amerikalı Psikolog Harry Harlow, maymunlar üzerinde gerçekleştirdiği bağlanma deneyi ile göstermiştir. Bu deneyde iki anne maymun maketi hazırlanıyor. Bunlardan biri sadece demir telden yapılmış, yüz ifadesi donuk, ancak gövdesine mama dolu biberon yerleştirilmiştir. Diğeri ise yumuşak ve sıcak tüylerden yapılmış, sevimli bir yüz ifadesine sahip ancak biberon olmayan bir anne maketidir. Bu maketlerin ikisi de yan yana konur ve bir bölmeyle ayrılır. Bir süre aç bırakılan yavru maymun serbest bırakıldığında hangisinde daha çok zaman geçireceği gözlemlenir. Kafesinden çıkan yavru maymun doğruca demir tellerden yapılmış anne maymun maketine koşar ve biberondan karnını doyurur. Yalnız bunu yaparken makete pek dokunmaz. Karnı doyar doymaz hemen yandaki yumuşak tüylerden yapılmış anne maymun maketinin olduğu bölmeye geçer ve zamanını onun yanında ve ona sarılarak geçirir.
Bu deney, çocuklara sadece maddi imkânlar sunmanın yeterli olmadığını, sevgi ve sıcaklık hissinin fiziksel ihtiyaçlardan (harçlık, oyuncak, kıyafet vb.) çok daha önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Çocuklara sevgimizi ve desteğimizi açıkça gösterdiğimizde, onların ihtiyaçlarını duymaya çalıştığımızda, onları dinlediğimizde, onlarla birlikte bir şeyler yaparak etkili zaman geçirdiğimizde çocuklarımızı bağımlılıklardan koruma yolunda çok büyük adım atmış oluruz.
Unutmayın; bağımlı olan birinin tedavisi çok zordur. Ancak bir bireyi bağımlılıklardan korumak daha kolaydır.
Sevgiyle kalın…
