Tüm Türkiye'de olduğu gibi Manisa'da da vatandaşın aklındaki en büyük sorular, sosyal haklarıyla ilgili oluyor. İnternet aracılığıyla sorularına yanıt arayan vatandaşlar, bazen bilgi kirliliği içinde sorularının yanıtlarına ulaşamıyor.
Manisa'da SGK İl Müdürü Yavuz Kurt, bu konuda kendilerinden destek talbinde bulunan tüm oda ve derneklere bilgiler aktarıyor. Telekonferans yoluyla yapılan görüşmeler, özellikle iş dünyasının temsilcileri olan derneklerle daha sık gerçekleşiyor.
İl Müdürü Kurt, bununla da kalmıyor. Sosyal medya hesaplarından vatandaşın en çok sorduğu ve yanıt aradığı soruları ve cevaplarını, ayrıntılı bilgileriyle birlikte paylaşan Kurt, kafalardaki çok sayıda soru işaretini de gidermiş oluyor.
MERAK ETTİKLERİNİZ BURADA OLABİLİR
Biz de SGK İl Müdür Yavuz Kurt'un bu konudaki paylaşımlarını, soru-cevap kısımlarını ve detaylı bilgilerini sizlere aktarıyoruz. İşte Müdür Kurt'un paylaştığı bazı sorular ve yanıtları:
SORU: BANKALAR, TİCARET VE SANAYİ ODALARI İLE BORSA ÇALIŞANLARI KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ VEYA ÜCRETSİZ İZİNDE NAKDİ ÜCRET DESTEĞİNDEN YARARLANABİLİRLER Mİ
CEVAP: EVET
506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesi kapsamında kurulan sandıklara tabi personellerden olup, işverenleri tarafından SGK'ye 12 belge türü ile bildirilerek, kendileri için işsizlik sigortası primi ödenenler, kısa çalışma durumunda kısa çalışma ödeneğinden, ücretsiz izin halinde ise nakdi ücret desteğinden yararlanabilirler.
SORU: İŞVEREN NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ BAŞVURUSUNU SÜRESİNDE YAPMAZ İSE ÜCRETSİZ İZİNLİ İŞÇİ HAK KAYBINA UĞRAR MI
CEVAP: HAYIR
Ücretsiz izne ayrılan işçilere ilişkin aylık bildirimler iznin verildiği ayı takip eden ayın 3'üne kadar https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi internet adresinden yapılabilmektedir. Bu tarihin hafta sonuna gelmesi hâlinde takip eden ilk iş gününde (Bu ay için 4 Mayıs/Saat:23.59'a kadar) bildirimde bulunulacak ve nakdi ücret desteği ödemeleri ayın 8'i itibariyle işçilerimize ödenmeye başlayacaktır. Bununla birlikte, ayın 3'üne kadar bildirimde bulunulmaması hak kaybı doğurmamaktadır. İşveren bu tarihten sonrada başvuruda bulunabilecek, ancak bu durumda nakdi ücret desteği ödemesi işçimize izleyen ayda yapılabilecektir.
SORU: KISA ÇALIŞMA SÜRELERİ VEYA ÜCRETSİZ İZİNDE GEÇEN SÜRELER, BORÇLANILARAK SİGORTALILIK SÜRESİNDEN SAYILABİLİR Mİ
CEVAP: HAYIR
5510 sayılı Yasanın "Sigortalıların borçlanabileceği süreler" başlıklı 41 inci maddesinde bu sürelere ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.
SORU: ÜCRETSİZ İZİNDE OLUP, NAKDİ ÜCRET DESTEĞİNDEN YARARLANAN SİGORTALI, YAŞLILIK AYLIĞI BAĞLANMASI TALEBİYLE İŞTEN AYRILABİLİR Mİ
CEVAP: EVET
Sigortalı, emeklilik koşullarını sağlaması hâlinde, işten ayrılarak SGK'na yaşlılık aylığı talebinde bulunabilir.
SORU: KISA ÇALIŞMADA İŞÇİ HAFTANIN VEYA AYIN HANGİ GÜNLERİNDE ÇALIŞIR
CEVAP: İşveren, kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığını belirleme hakkına sahiptir. Bir başka deyişle, işçinin haftanın veya ayın hangi günlerinde çalıştırılacağına işveren karar verebilecektir.
SORU: İŞVEREN KISA ÇALIŞMA TALEBİNİN SONUCUNU İŞÇİYE BİLDİRMELİ MİDİR
CEVAP: EVET
İşveren kısa çalışma talebinin uygun bulunup bulunmadığını, işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan etmeli ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirmelidir. İlan yoluyla işçiye duyuru yapılamıyorsa, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılmalıdır.
SORU: İSTİFA ETMEK SURETİYLE İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESHEDEN İŞÇİ NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ ALABİLİR Mİ
CEVAP: HAYIR
15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilerimize, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla nakdi ücret desteği verilecektir. Ancak, iş sözleşmesini istifa etmek suretiyle tek taraflı fesheden işçiye nakdi ücret desteği sağlanamayacaktır.
SORU: ÜCRETSİZ İZNE AYRILAN İŞÇİNİN NAKDİ ÜCRET DESTEĞİNDEN YARARLANABİLMESİ İÇİN İŞVERENİN ÖNCE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNE BAŞVURMASI GEREKİR Mİ
CEVAP: HAYIR
Nakdi ücret desteği kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilere yapılacak bir ödeme olup, bu destekten istifade edebilmek için öncelikle kısa çalışma başvurusunda bulunma şartı yoktur.
SORU: HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRELERİ KISALTILARAK KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALAN İŞÇİNİN, ÇALIŞMA GÜN SAYISI VE EKSİK GÜN NEDENİ SGK'YE NASIL BİLDİRİLİR
CEVAP: SGK'ye bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayısı hesabının yapılabilmesi için sigortalının fiili çalışma süresinin haftalık olağan çalışma süresine oranlanması ve bu oranın ay içindeki kısa çalışmaya ilişkin gün sayısıyla çarpılması gerekmektedir.
ÖRNEK: Nisan ayının tamamında kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçinin, haftalık fiili çalışma süresi 25 saat, haftalık olağan çalışma süresi 45 saat'tir.
25÷45= 0,555×30= 16,65
Nisan ayında bildirilecek gün sayısı 17'dir.
Kalan 13 gün için eksik gün nedeni ise 18- Kısa Çalışma Ödeneği olacaktır.
SORU: KISA ÇALIŞMA SÜRESİNCE FİİLEN İŞYERİNDE ÇALIŞILMAYAN SÜRELER YILLIK ÜCRETLİ İZİN HESABINDA DİKKATE ALINIR MI
CEVAP: EVET
İş Kanununun 55 inci maddesi gereği yıllık ücretli iznin hesaplanmasında, kısa çalışma süreleri de, tıpkı çalışılmış süreler gibi değerlendirilir. Böylelikle işçi hak kaybına uğramaz.
SORU: HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRELERİNİN AZALTILMASI SURETİYLE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN YARARLANAN İŞÇİ, GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ (İSTİRAHAT/RAPOR PARASI) ALABİLİR Mİ
CEVAP: EVET
İşyerindeki haftalık çalışma süresi en az üçte bir oranında azaltılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçinin istirahat raporu alması halinde, sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir. İş kazası ve meslek hastalığı hallerinde rapor süresince, hastalık halinde ise raporun üçüncü gününden başlamak suretiyle, SGK tarafından sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.
SORU: SGK PRİM BORCU VEYA VERGİ BORCUMUN OLMASI, KISA ÇALIŞMA YA DA ÜCRETSİZ İZİN UYGULAMASINA BAŞVURMAMA ENGEL TEŞKİL EDER Mİ
CEVAP: HAYIR
İşverenin sigorta prim borcu yahut vergi borcunun bulunması, kısa çalışma uygulamasından yararlanılmasına yahut işçilerini ücretsiz izne ayırmasına engel teşkil etmez.
SORU: EMEKLİYİM VE SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNE TABİ OLARAK ÇALIŞIYORUM. NAKDİ ÜCRET DESTEĞİNDEN YARARLANABİLİR MİYİM
CEVAP: HAYIR
Ücretsiz izinli sigortalının nakdi ücret desteğinden yararlanabilmesi, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak şartına bağlanmıştır.
SORU: KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ NASIL HESAPLANIR, İŞÇİYE NE KADAR ÖDEME YAPILIR
CEVAP: Kısa çalışma ödeneği, sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır. Ancak, ödenek miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez.
Bu halde, bir işçiye bugün için ödenebilecek net; En az günlük tutar, 58,41 TL’dir. Aylık olarak ise en az 1.752,40 TL’dir. En fazla ise günlük 146,03 TL, aylık 4.380,99 TL’dir.
SORU: İŞSİZLİK YAHUT KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDEN YARARLANAMIYORUM. NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ ALABİLİR MİYİM
CEVAP: EVET
17 Nisan 2020 tarihi itibariyle bir işverenin yanında iş sözleşmesi ile çalışıyorken, işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilere,
15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla nakdi ücret desteği verilir.
SORU: ÜCRETSİZ İZİNDE İKEN SAĞLIK YARDIMLARINDAN YARARLANABİLİR MİYİM
CEVAP: EVET
Genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, ücretsiz izin süresince genel sağlık sigortalısı sayılırlar. Böylelikle, tüm tedavi ve ilaç giderleri de karşılanır.
SORU: ÜCRETSİZ İZNE AYRILMAK, İŞÇİYE HİZMET SÖZLEŞMESİNİ FESHETME HAKKI VERİR Mİ
CEVAP: HAYIR
Ücretsiz izne ayrılmak işçiye haklı nedenle iş sözleşmesini feshetme hakkı vermez.
SORU: İŞVEREN İŞÇİYİ ÜCRETSİZ İZNE AYIRABİLİR Mİ
CEVAP: EVET
İşveren ihtiyaç duyması halinde 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecektir. Ücretsiz izinli süreler için işçiye günlük 39,24 TL, aylık 1.177,20 TL ödeme yapılacaktır.
