30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi gereği ordular dağıtılacak ve silahlar İtilaf devletlerine teslim edilecektir. Bir İngiliz askeri birliği Erzurum'a gelerek Kolorduda mevcut silahlara el koyarak Batum'a götürmek üzere trene yüklerler. Sarıkamış'ta bulunan Teşkilata gizlice haber gönderilir, Sarıkamış'ın gençleri Kars'a en yakın olan Benli Ahmet istasyonunda tertibat alırlar ve gelen silah yüklü trene el koyarak, silahları İngilizlerden geri alarak tekrar Erzurum'a götürüp Kolorduya teslim ederler.
İşte bu silahlar, Ermeni çetelerinin tepelenmesinde kullanılır daha sonra Kurtuluş Savaşı esnasında Batı Cephesine gönderilir.
Erzincan bölgesinde Vehip Paşa, Kars bölgesinde Deli Halit ( KARSIALAN) Paşa Ermeni Taşnak çetelerini imha ederler. Kazım Karabekir Paşa, Erzurum ve Trabzon'da Müdafaa- yı Hukuk teşkilatını kurdurur.
Erzurum kongresi Lisenin binasında toplanır, Kongre binasını ve Atatürk'ün kaldığı şimdi müze haline getirilen evi de 2011 yılında ziyaret etmiştim. Mustafa Kemal ve arkadaşları şehre gelince bir gün yaver Cevat Abbas bey, Mustafa Kemal'in yanına gelerek: " Paşam, Kazım Karabekir Paşa, bir bölük askerle sizi tutuklamaya geliyor." deyince Mustafa kemal Paşa'nın rengi sararır, Kazım Karabekir Paşa, rütbesi daha büyük olmasına rağmen, esas duruşa geçer ve selam vererek: " Paşam, dün olduğu gibi bugün de Kolordum ile beraber emrindeyim. Sizi korumak için bir Bölük asker görevlendirdim." der. İşte zafere giden mücadele burada başlamıştır.
Erzurum Kongresi süresince kadın- erkek Erzurumlular seferber olurlar, temsilcilerin yiyecek ve barınma ihtiyaçlarını karşılarlar. Kongre sona erince Sivas'a gidilecektir ancak para yoktur, Erzurum Belediye Başkanı Cevat DURSUNOĞLU sadece 100 lira temin edebilir, bu olayı duyan o yıllarda Erzurum'da ikamet eden Kars'ın Kaleiçi nüfusuna kayıtlı 1855 doğumlu Emekli Binbaşı Hatunoğlu Süleyman Bey, ölümlük- kalımlık olarak biriktirdiği 900 lirayı Mustafa Kemal ve Kazım Karabekir Paşalar dahil olmak üzere hiç bir kimsenin haberi olmaması şartıyla gizlice Cevat DURSUNOĞLU Bey'e teslim eder, bu para ile Mustafa kemal ve arkadaşları Sivas'a doğru yola çıkar.
Hatunoğlu Süleyman Bey, kurtuluş Savaşı sona erince Kars'a giderek akrabası Hatunoğlu Haydar Bey'in evine sığınır zira evlenmemiştir, kimsesi yoktur ve 1925 yılında başkasının evinde vefat eder. Süleyman Bey, Kars Ticaret Lisesinden öğrencim Vahide HATUNOĞLU'nun dedesinin kardeşidir, Cevat DURSUNOĞLU da öğrencim Yeliz DURSUNOĞLU'un yakın akrabasıdır.
Masa başında siparişle tarih kitabı yazanlar bu gizli kahramanları tanımazlar, okullarda Tarih diye Milli Hikayeleri anlatanlar tarihin bilinmeyen gerçek yönlerini bilmezler ve araştırmazlar.
KAYNAK: CEVAT DURSUNOĞLU" MİLLİ MÜCADELE HATIRALARI."
